Dự án giám sát hoạt động bảo tồn Vườn quốc gia Bến En
Ngày 23/8/2021, UBND tỉnh Thanh Hóa vừa có Quyết định số 3239/QĐ-UBND ngày 23.8 phê duyệt phương án bảo tồn và phát triển bền vững Vườn quốc gia Bến En giai đoạn 2021-2030.
Tại Quyết định phê duyệt phương án bảo tồn và phát triển bền vững Vườn quốc gia Bến En giai đoạn 2021-2030 của UBND tỉnh Thanh Hóa có nội dung phối hợp chặt chẽ với Tập đoàn Sun Group đầu tư phát triển du lịch sinh thái trong Vườn quốc gia Bến En.
Vườn quốc gia Bến En thuộc hạng mục rừng đặc dụng, và theo quy định trong Luật Đất Đai, điều 43, Dự án bắt buộc phải lấy ý kiến đóng góp của nhân dân về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia, cấp tỉnh được thực hiện thông qua hình thức công khai thông tin về nội dung của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Do đó, chúng tôi vận động toàn dân giám sát hoạt động bảo tồn thiên nhiên tại VQG Bến En thông qua dự án Keep Bến En, yêu cầu UBND Tỉnh Thanh Hóa và Tập đoàn Sun Group công khai các thông tin sau:
- Diện tích rừng đặc dụng tại Vườn quốc gia Bến En sẽ bị giải tỏa để phục vụ hoạt động của khu du lịch sinh thái.
- Phương án thiết kế cảnh quan để không ảnh hưởng đến cảnh quan chung của toàn bộ Vườn quốc gia Bến En.
- Phương án bảo vệ hệ sinh thái hồ Sông Mực – có ảnh hưởng lớn đến toàn bộ hệ sinh thái của Sông Yên.
- Phương án tái tạo diện tích rừng bù lại khu vực Sungroup giải tỏa mặt bằng để phục vụ khu sinh thái
- Phương án xử lý rác thải, chất thải để không ảnh hưởng đến môi trường thiên nhiên tại Vườn quốc gia Bến En và khu vực vùng đệm.
Trong trường hợp phương án quy hoạch của Sun Group không có được sự đồng thuận của toàn dân, do có dấu hiệu hủy hoại môi trường thiên nhiên, chúng tôi kiến nghị UBND Tỉnh Thanh Hóa và Quốc Hội hoãn thực thi dự án.
Đồng thời, chúng tôi cũng mong muốn các tổ chức bảo vệ môi trường quốc tế lên án hoạt động chặt phá rừng dưới danh nghĩa phát triển du lịch sinh thái.
Tham khảo phối cảnh Dự án Bến En – Thanh Hóa, bản phối cảnh này cho thấy cảnh quan và môi sinh tại Bến En sẽ bị ảnh hưởng đáng kể.
Về Vườn quốc gia Bến En, huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam
Vườn quốc gia Bến En nằm ở phía Tây – Nam tỉnh Thanh Hóa, cách thành phố Thanh Hóa 46 km. Tổng diện tích lên đến 14.735 ha, trong đó diện tích rừng nguyên sinh là 8.544 ha.
Vườn quốc gia Bến En có địa hình nhiều đồi núi, có nhiều sông, suối và hồ sông Mực trên núi có diện tích 3000 ha có 21 đảo nổi giữa là một trong vườn quốc gia đẹp nhất Việt Nam. Hồ Sông Mực có nhánh đổ vào sông Yên, một trong những con sông quan trọng nhất ở Thanh Hóa.
Từ website của BQL Vườn quốc gia Bến En, chúng tôi biết được các thông tin như sau:
Hệ sinh thái tại Vườn quốc gia Bến En
Đỉnh núi cao nhất tại Vườn quốc gia Bến En là 497 m so với mực nước biển, vì vậy theo tiêu chuẩn phân loại thảm thực vật thường được áp dụng trên thế giới cũng như tại Việt Nam thì thảm thực vật Bến En thuộc kiểu rừng nhiệt đới thường xanh đai thấp (UNESCO 1973; Trung 1978; Vidal 2000; Lan et al. 2006; WCMC 2004).
Có 3 Hệ sinh thái chính tại Vườn quốc gia Bến En là: Hệ sinh thái rừng nhiệt đới thường xanh trên núi đất, hệ sinh thái rừng thường xanh trên núi đá vôi và hệ sinh thái ao hồ . Ngoài ra trong khu vực Vườn quốc gia Bến En còn có một số hệ sinh thái phụ khác là hệ sinh thái đất nông nghiệp và hệ sinh thái rừng trồng.
Động thực vật đa dạng tại Vườn quốc gia Bến En
Kết quả nghiên cứu năm 1997 – 2000 và nghiên cứu, điều tra bổ sung năm 2013 đã thống kê được ở Vườn quốc gia Bến En có 1.417 loài thuộc 712 chi, 191 họ, 76 bộ, 9 lớp và 6 ngành thực vật bậc cao có mạch.
Trong đó 58 loài có trong danh lục đỏ IUCN 2013, 46 loài có tên trong sách đỏ Việt Nam năm 2007 và 10 loài có tên trong Nghị định 32/2006/NĐ-CP.
Có 4 loài thực vật mới của Việt nam được phát hiện ở Bến En là: Xâm cánh Bến En (Glyptoetalum sclerocarpum (Kurz) M.A Lawson), Đậu khấu Bến En (Myristica yunanensis Y.H. Li), Găng Bến En (Timonius arborea Elmer) và một loài Gừng mới (D. benenica Q.B.Nguyen & Škorničk).
Kết quả điều tra năm 2013 thống kê được ở Bến En có 102 loài thú, 277 loài chim, 66 loài bò sát, 47 loài Lưỡng cư, 97 loài cá, 728 loài côn trùng và 213 loài động vật đáy và nổi.
Khu hệ động vật Bến En khá phong phú và đa dạng đặc trưng vùng địa lý động vật Trường Sơn Bắc và Tây Bắc.
Ở Bến En có 56 loài động vật quí hiếm được ghi trong sách đỏ Việt Nam 2007, 433 loài trong danh lục IUCN 2013, 50 loài trong Nghị định 32/2006/NĐ-CP như: Vượn đen má trắng, Culy lớn, Culy nhỏ, Gà lôi, Gấu….
Hồ Sông Mực nằm trong khu vực của Vườn quốc gia Bến En
Hồ Sông Mực nằm trong quần thể Vườn Quốc gia Bến En. Từ hồ Sông Mực 2, một nhánh sông đổ vào sông Yên (hay còn gọi là sông Mực), chảy qua các huyện Như Thanh, Nông Cống, Quảng Xương, rồi đổ vào Lạch Ghép, ra Biển Đông.
Vườn quốc gia Bến En có diện tích mặt hồ rộng lớn (2.484,4ha), tuy nhiên hệ sinh thái hồ nước ngọt này vẫn chưa được nghiên cứu một cách toàn diện. Việc nghiên cứu mới dừng lại ở việc thống kê thành phần loài cá, một số loài chim nước. Các loài thực vật sinh sống trong khu vực bán ngập, khu hệ tảo, nhuyễn thể …vẫn chưa được nghiên cứu.
